HSL və HSV
HSL (hue, saturation, lightness) və HSV (hue, saturation, value) rəng tonu-doyma-parlaqlıq – kompüter qrafikasında rəngləri təsvir etmək üçün istifadə olunan rəng modeli. Rəng tonu (HUE), əslində rəngin özüdür və rəng dairəsindəki yeri ilə təyin olunur: 0º – qırmızı, 60º – sarı, 120º – yaşıl, 180º – mavi, 240º – göy, 300º – bənövşəyi. Doyma (SATURATION), verilmiş çalarlı rəngin qatılığıdır və çox zaman 0–100 aralığında faizlə ifadə olunur; məsələn, yangınsöndürən maşının qırmızı rəngi yüksək doymuş rəngdir, çəhrayı rəng isə zəif doyub. Parlaqlıq (BRIGHTNESS), verilmiş rəngdə ağ rəngin miqdarıdır: 0 – qara rəngə, 100 isə ag rəngə uyğundur. HSB modelinə HLS (hue-lightness-saturation) modeli və ya HSV (hue-saturation-value) modeli də deyilir.
== Ədəbiyyat ==
İsmayıl Calallı (Sadıqov), "İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti", 2017, "Bakı" nəşriyyatı, 996 s.
Harut və Marut
Harut və Marut (ərəb. هاروت وماروتعدل) — Quranda adları çəkilən mələklər. Rəvayətə görə Harut və Marut sehrlə məşğul olur və insanlara sehrin sirrlərini öyrədirdilər.
== Etimologiyası ==
Harut və Marut adları Ərəbcə olmadığı irəli sürülür. Bu adların hansı dildən gəlməsi ilə bağlı fərqli fikirlər irəli sürülmüşdür. Bəzilərinə görə bu adlar Süryanicə, Ermənicə, Hindcə, Əcəmcə və Musəvicə olduğunu deyilsə, də əsas görüş bu adların Sami dilindən gəlməsidir. Bir sıra tədqiqatçılar bu adların ilk dəfə Zərdüştün kitabı olan Avestada HaurVatat və Ameratat şəkildə keçdiyini qeyd edirlər. Ümumiyyətlə İslam dinində bəhs olunan Harut və Marut adları İslamdan əvvəlki din və mədəniyyətlərdə də rastlanılır. Bunlara Şumer, Akkat, Zərdüştlük və Hinduizmi göstərə bilərik.
== Qurani-Kərimdə ==
Qurani-Kərimin Bəqərə surəsində bəhs olunan Harut və Marut adları keçmişdən günümüzə qədər mübahisəli bir mövzu olmuşdur.
Herman və Dorotiya
Herman və Dorotiya — 1796–1797-ci illərdə Yohann Volfqanq Göte tərəfindən qələmə alınmış nəsr əsəri.
== Məzmunu ==
Əsər orta əsrlərdə frankların hücumu zamanı Reyn çayının bir sahilindən digər sahilinə köç edən qaçqınların düşdüyü acınacaqlı vəziyyətdən və bu zavallı insanlara yardım edən xeyirxah bir alman ailəsindən bəhs edir. Ailə zəngindir, böyük təsərrüfatı, məhsuldar torpaqları, geniş ev-eşiyi var. Ana çox mehriban, qayğıkeş, ata isə yardımsevər, ürəyitəmiz, həm də sərt xarakterli bir insandır. Ata gənc oğlu Hermanı özü kimi zəngin birinin qızı ilə evləndirmək istəyir. Oğlu isə atasının ərzaq və geyim əşyalarından ibarət yardımını qaçqınlara aparan zaman yolda həmin qaçqınlardan biri, həm də yazıq insanların sevimlisi, ümid yeri olan gözəl, ağıllı və xeyirxah Dorotiyaya aşiq olduğunu və onunla evlənmək istədiyini atasına bildirir. Ata əvvəlcə etiraz edir, sonra qayğıkeş və düşüncəli ananın sayəsində qızın evinə gəlin gəlməsinə razı olur.
Gənc oğlan əvvəlcə fikirləşir ki, bu həssas və ağıllı qıza onu istədiyini necə bildirsin. Çox düşündükdən sonra ona evlərinə qulluqçu kimi gəlməyi təklif edir. Qızın qaçqın yoldaşları, xüsusən, uşaqlar onun dalınca ağlasalar da və həmin vəziyyət qız üçün əzabverici olsa da, artıq bu çətin şəraitdə canını qurtarıb, nəhayət, bir az rahat yaşamaq üçün onunla getməyə razı olur.
Hermiya və Lisandr
Hermiya və Lisandr (ing. Hermia and Lysander) — Britaniyalı illüstrator və miniatür portret rəssamı Con Simmons tərəfindən akvarel təsvir texnikası ilə 1870-ci ildə çəkilmiş rəsmdir. Uilyam Şekspirin komediya tamaşası olan "Yay gecəsində yuxu"nun ikinci səhnəsinin ikinci hissəsindəki səhnəyə əsaslanır. Uzunluğu 89 santimetr, eni 74 santimetrdir.
IX əsrdə "Yay gecəsində yuxu"nun səhnələrinə əsaslananlar daxil olmaqla pərilərin rəsmlərinin bir çoxunun artan populyarlığı var idi və Simmons bu janrda bir neçə əsərlər yaratmışdı. I Viktoriya dövrü incəsənəti üzrə ekspert Xristofer Vuda görə Simmonsun pəri rəsmlərinə daxil olan detallar "təəccübləndirici bir dəqiqliklə icra edilmişdir" və şüşə səthində çəkilmiş təəssüratı verir. Simmonsun pəri təsvirlərinin çoxu çılpaq dişilərdir və Vud onları "I Viktoriya dövrünün dovşan qızları" hesab edir.
Quaş istifadə edilən akvarel texnikası ilə çəkilmiş rəsm Hermiyanı sevgilisi Lisandr ilə itdikləri tilsimlənmiş meşədə göstərir. Cütlük pərilər tərəfindən əhatə edilib; bəziləri öz zərif qanadlarını istifadə edərək uçarkən təsvir edilmişdir, başqaları isə siçanlara bağlanmış arabalarda gedir. Cütlük yorğun və yollarını itirmişdir, onlar ətrafdakı heyvan və pəri kütləsindən xəbərsizdir.
Hüquq və iqtisadiyyat
Hüquq və iqtisadiyyat və ya hüququn iqtisadi təhlili — iqtisadi nəzəriyyənin (xüsusən də mikroiqtisadi nəzəriyyənin) ilk növbədə Chicago İqtisadiyyat Məktəbinin alimləri ilə başlayan hüquq təhlilinə tətbiq edilməsidir. İqtisadi anlayışlar qanunların fəaliyyətini izah etmək, hansı hüquqi qaydaların iqtisadi cəhətdən səmərəli olduğunu qiymətləndirmək və hansı hüquqi qaydaların açıqlanacağını proqnozlaşdırmaq üçün istifadə olunur . Hüquq və iqtisadiyyatın iki əsas qolu var. Birinci qol neoklassik iqtisadiyyat metodlarının və nəzəriyyələrinin hüququn pozitiv və normativ təhlilinə tətbiq edilməsinə əsaslanır. İkinci filial iqtisadi, siyasi və sosial nəticələrə daha geniş diqqət yetirməklə, hüquq və hüquqi qurumların institusional təhlilinə yönəlmişdir.
== Tarixi ==
=== Mənşəyi ===
Hüquq və iqtisadiyyatın tarixi öncülləri, müasir iqtisadi düşüncənin əsasları sayılan klassik iqtisadçılara aiddir. Hələ 18-ci əsrdə Adam Smit merkantilist qanunvericiliyin iqtisadi təsirlərini müzakirə etdi. Devid Rikardo, İngilis Qarğıdalı Qanunlarına əkinçilikdə məhsuldarlığı azaltdıqlarına görə qarşı çıxdı. Frederik Bastia, nüfuzlu olan Qanunda, qanunvericiliyin istənməyən nəticələrini araşdırdı. Bununla birlikdə, qeyri-bazar fəaliyyətini tənzimləyən qanunu təhlil etmək üçün iqtisadiyyatı tətbiq etmək nisbətən son zamanlardır.
Kamu və Covgan
Kamu və Covgan (2013-cü ilə qədər Çövşiqan və Kamu) – İranın İsfahan ostanının Kaşan şəhristanının Qəmsər bəxşində şəhər. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 5,477 nəfər və 1,730 ailədən ibarət idi.
Kamu və Covqan
Kamu və Covgan (2013-cü ilə qədər Çövşiqan və Kamu) – İranın İsfahan ostanının Kaşan şəhristanının Qəmsər bəxşində şəhər. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 5,477 nəfər və 1,730 ailədən ibarət idi.
Kelişad və Sudərcan
Kilişad və Sudərcan — İranın İsfahan ostanının Fəlavərcan şəhristanının Mərkəzi bəxşində şəhər. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 23,203 nəfər və 6,371 ailədən ibarət idi.
Ketonemiya və ketonuriya
Qaraciyərin piy infilyasiyası zamanı orada triqliseridlərin miqdarı normadan 10 dəfə artıq olur.
Hüceyrələrin sitoplazmasında yağın toplanması qaraciyərin funksiyasını pozur. Bunun əsas səbəbi artıq
triqliseridlərin olması və lipotropların azalmasıdır.
Orqanizmdə keton cisimlərin toplanması ketoz patoloji vəziyyətə gətirib çıxarır. Yağ turşularının və
ketogen aminturşuların intensiv oksidləşməsi ilə lipidlərin metabolizminin patologiyasının yaranmasını
şərtləndirir və keton hisəciklərinin artıq biosintezi baş verir. Parçalanma reaksiyasının gedişində ketogenezdəistifadə olunan asetil-S-K0A və asetoasetil~S-K0A əmələ gəlir. Keton hissəcikləri qanda artır və sidiklə bərabər xaric olunur. Buna ketozun ketonemiya və ketonuriya xəstəliyi deyilr. Ketozun ağır formalarında qanda keton hissəcikləri 10-20 mmol/l çatır. Keton hissəcikləri normal halda gündə azacıq olur.
Komandanlıq və nəzarət
Komandanlıq və nəzarət bir hərbi təşkilatda vəzifə yerinə yetirmək üçün təyin edilmiş qüvvələrin komandirinin verdiyi əmr və göstərişlərdir.
Konstantin və Doruntina
Konstantin və Doruntina (albanca: Kostandini dhe Doruntina) və ya Konstantinin Besası (albanca: Besa e Kostandinit) — alban ballada və əfsanəsi. Əsərin bayağı versiyası da mövcuddur. Əfsanə həmçinin aşağdaki variantlardaki kimi də nəql edilir:
İsmayıl Kadarenin müəllif olduğu "Doruntinanı kim geri qaytardı?" (albanca: Kush e solli Doruntinën?) adlı romanı kimi.
1988-ci ildə Albaniya Milli Teatrında göstərilmiş və Kadarenin eyni adlı romanının motivlərinə əsaslanmış teatr əsəri kimi. Bu versiya Albaniya xalq artistləri Edmond Budinaya və Pirro Maniyə məxsus idi.
== Məzmun və mənası ==
Doruntina özü də daxil olmaqla 13 uşaqlı ailənin yeganə qızıdı. Doruntinaya xarici şahzadə ilə nikah bağlamaq təklifi gələndə, ailədə heç kəs onun belə uzağa gedməsinə razılıq vermir. Təkçə on iki qardaşın ən kiçiyi Konstantin onu xoşbəxt etmək istəyir və söyləyir ki, anası qızını istənilən vaxt görmək arzulayarsa, onu həmən yanına gətirəcək. Axırda anası Konstantinin vədinə inanıb, nikaha razılıq verir.
O zaman on iki qardaşın hamısı evlənmə ilə razılaşır, amma tezliklə onların hamısı Konstantinlə birgə müharibədə ölürlər.
Korluq və təhsil
Tiflo pedaqogika — görmə məhdudiyyəti olan insanların təhsil imkanlarının özündə ehtiva edilməsi. Zəif görən və ya tamamilə görə bilməyən şəxslər üçün qədim dövrlərdən etibarən müxtəlif təhsil imkanları yaradılmışdır.
Kök və çubuq
Yerkökü və çubuq — ingilis dilində idiom. "Yerkökü və çubuq" ifadəsi arzu olunan davranışa sövq etmək üçün mükafat və cəza birləşməsinin istifadəsi üçün metaforadır. Yaxşı davranışı mükafatlandırma, pis davranışı da cəzalandırma mənasına gəlir. İfadə ilk dəfə The Economist jurnalının 11 dekabr 1948-ci il buraxılışında istifadə edilmişdir. İdiom həm də qarşısında kök asaraq eşşəyi gəzdirmək mənasını verir. Siyasətdə "Yerkökü və çubuq" bəzən realist yumşaq və sərt güc anlayışına istinad edir. Bu kontekstdə yerkökü xalqlar arasında iqtisadi və ya diplomatik yardım vədi, çubuq isə hərbi əməliyyat təhlükəsi ola bilər.
Kətalim və Sadatşəhr
Kətalim və Sadatşəhr — İranın Mazandaran ostanının Ramsər şəhristanının Mərkəzi bəxşində şəhər. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 17,900 nəfər və 5,234 ailədən ibarət idi.
Laokoon və oğulları
“Laokoon və oğulları” (it. Laocoonte e i suoi figli) və ya “Laokoon qrupu” (it. Gruppo del Laocoonte) — Vatikanın Pio-Klementino Muzeyində Laokoon və oğullarının ilanlarla olan mübarizəsini təsvir edən heykəl. 1506-cı ildə qazıntılar zamanı Romada aşkara edilmiş heykəl Vatikanda yerləşdirilmiş və ictimai baxışı təşkil edilmişdir. Ehtimal edilir ki, “Laokoon və oğulları” Böyük Plininin təriflədiyi məşhur heykəldir. Heykəli təşkil edən fiqurlar demək olar ki, təbii boy ölçüsündədir, ümumilikdə heykəl bir metrdən bir qədər artıq hündürlüyə malikdir. Heykəl Troya kahini olan Laokoon və onun oğulları Antifant və Timbreyə dəniz ilanının hücum etməsi səhnəsini təsvir edir.
Bu əsər incəsənət tarixində “insan əzabı ikonasının prototipi” adlandırılmışdır. Xristian incəsənətində tez-tez təsvir edilən və İsanın əziyyətləri, o cümlədən cəfakeşləri göstərmək üçün istifadə olunan aqoniyadan fərqli olaraq Laokoonun əziyyəti günah yumaq üçün vasitə deyil və mükafatlandırılmır. Əziyyət fiqurların əyilmiş üz mimikalarında (Çarlz Darvin qeyd edir ki, Laokoonun qabarıq qaşları fizioloji olaraq mümkün deyil), o cümlədən müqavimət göstərən bədənlərin, xüsusilə Laokoonun bədəninin gərgin əzələlərində ifadə olunur.
Lilo və Stiç
Lilo və Stiç (ing. Lilo & Stitch) - 2002-ci ildə Volt Disney şirkəti tərəfindən istehsal olunmuş cizgi filmidir.
Lo və Qaronna
Lo və Qaronna (fr. Lot-et-Garonne, tələffüzü /lɔt‿e.ɡa.ʁɔn/, oks. Òlt e Garona) — Cənub-qərbi Fransada departament, Yeni Akvitaniya regionun departamentlərindən biridir. Sıra nömrəsi — 47. İnzibati mərkəzi — Ajen. Əhali sayı — 342.500 nəfər (departamentlər arasında 70-ci yeri tutur) (2010-cu il məlumatına görə).
== Coğrafiyası ==
Departamentin sahəsi 5361 km². Departamentin ərazisindən Qaronna , Lo, Baiz, Jeliz, Oss çayları axır.
Department 2 rayonu və tərkibinə 293 kommun daxil olan 54 kantonu birləşdirir.
== Tarixi ==
Lo və Qaronna — 1790-ci ildə mart ayında Böyük Fransa İnqilabı zamanı yaradılmış, ilk 83 departamentdən biridir.
Mahmud və Məryəm
Mahmud və Məryəm (roman) — 1985-ci ildə çap olunan Elçin Əfəndiyevin romanı.
Mahmud və Məryəm (film, 2013) — Elçin Əfəndiyevin eyniadlı romanı əsasında 2013-cü ildə çəkilən film.
Mark və Markellian
Mark və Markellian (lat. Marcus et Marcellianus) — Romadan olan xristian əzabkeşlər. Müqəddəs əzabkeşlər kimi anılan qarşılanan Mark və Markellianın xatirəsi Ortodoks Kilsəsində xatirəsi Yuli təqviminə görə 18 dekabrda keçirilir.
Müqəddəslər Mark və Markellian əkiz qardaşlar olmuş və diakon idilər. Onlar arvadları və uşaqları ilə birlikdə Romada yaşayırdılar. Onlar Roma tanrılarına qurban kəsməkdən imtina etdikləri üçün əsir götürülmüşdülər. Qaçmağa nail olsalar da, lakin tezliklə yenidən əsir düşmüşdülər. Bundan sonra onlar Romada vəfat etmişdilər. Onların bazilikası 1902-ci ildə Romadakı Müqəddəs Balbina kilsəsinin katakombalarında tapılmışdır.
Master və Marqarita
Master və Marqarita (rus. Ма́стер и Маргари́та) — Mixail Bulqakov tərəfindən yazılmış, iblisin ateist Sovetlər birliyinə səfərindən bəhs edən roman. Bir çox tədqiqatçılar əsəri XX əsrin ən böyük romanlarından biri kimi dəyərləndirir və SSRİ-də azadlıqların boğulmasına qarşı yazılmış ən güclü satiralardan olduğunu qeyd edirlər.
M. A. Bulqakov XX əsrin əvvəllərində "Caynaqlı mühəndis" adlı roman yazmağı düşünsə də, həmin əsəri az sonra "Master və Marqarita" adlandırır. Bu roman Bulqakovun sonuncu kitabı olur.
"Master və Marqarita" əsərinin sanki özünün sonuncu əsəri olacağını duyan yazıçı onun hər səhifəsinə tükənməz fantaziyasını, başlıca fikir və ideyalarını, bir sözlə, bütün varlığını hopdurmağa çalışmışdır. Əsas məna daşıyıcısı mif olan və "roman içində roman" prinsipinin gözlənildiyi bu əsərdə mif (əslində, din tarixindən götürülmüş hadisə) süjeti müasir zaman fəsilləri ilə paralel inkişaf edir. "Master və Marqarita"da simvolik obrazlardan olan fırtına motivi bütünlüklə romanı əhatə edir və getdikcə artaraq qarşıdakı dünya dəhşətindən xəbər verir.
== Tarixi ==
Bulqakov romanı 1928-ci ildə yazmağa başlamışdır. Belə bir mövzuda əsərin SSRİ–də uğur qazanmasının mümkünsüzlüyünü anlayan və uğurlu gələcəyə ümid etməyən yazıçı romanın ilk əlyazmasını 1930-cu ildə yandırmışdır.
Men və Luara
Men və Luara (fr. Maine-et-Loire, bret. Maine e Léger) — Fransanın qərbində yerləşən, Pei-de-la-Luar regionun departamentlərindən biri. Sıra nömrəsi — 49. İnzibati mərkəzi — Anje. Əhalisi — 808 298 nəfər (departamentlər arasında 27-ci yer, 2010-cu ilin məlumatları).
== Coğrafiyası ==
Ərazisi — 7166 km². Departamentin ərazisi Luara çayının yaxınlığında yerləşir.
Departamentə 4 rayon, 41 kanton və 363 kommun daxildir.
== Tarixi ==
Maine və Loire - 1790-cı ilin mart ayında Anju əyalətinin ərazisində Böyük Fransa İnqilabı zamanı yaranmış ilk departamentdən biridir.
Minkir və İnkir
Minkir və İnkir (ərəb. منكر و نكير) - İslam inancına görə insanlar öldükdən sonra məzarda onları sual-cavab edəcək mələklər.
Mor və Ötəsi
mor ve ötesi - 1995-ci ildə əsası qoyulmuş Türkiyə alternativ rok qrupu. 2008-ci ildə Türkiyəni Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində "Deli" mahnısı ilə təmsil etmiş və 7-ci yeri tutmuşdur.
Mordekay və Riqbi
Regular Show (azərb. Müntəzəm şou); 8-ci mövsüm Regular Show in Space (azərb. Müntəzəm şou kosmosda) olaraq tanınır — J. G. Quintel tərəfindən Cartoon Network üçün yaradılmış animasiya sitkom janrında Amerikan cizgi-serialı. 6 sentyabr 2010-cu ildə başladı və 16 yanvar 2017-ci ilə qədər 8 sezon və 261 bölümü yayımlandı. Serial 23 yaşlı 2 dostun həyat hekayəsindən bəhs edir. Onlar Mordekay (növcə mavi zığ-zığ), Riqbi (yenot) işlədikləri parkın ərazasini mühafizə etməklə məşğuldurlar. İkili işdən qaçmaq və əylənmək üçün hər yola əl atır və nəticədə hər dəfəsində məntiqsiz və fövqəltəbii vəziyyətlə qarşılaşırlar. Digər baş personajlara Skips (qar adam), Musqul adam, Çax beşlik kabus, Pops (lolipop) və parkın müdiri Benson (saqqız maşını) daxildir. Seriya Azərbaycan dilində yayımlanmamışdır.
== Məzmun ==
Serialda parkda bağban işləyən iki dənə 23 yaşlı dost Mordekay və Riqbinin günlük həyatından bəhs edilir.